Labels

>Artifiele intelligentie (1) 1§de" eeuw (1) 12de graad (1) 16de eeuw (1) 17de 18de eeuw (1) 17de eeuwse netwerking (1) 17de en 18de eeuw (2) 17e eeuw-18de eeuw (1) 18de eeuw (4) 19e eeuw (2) 2016 (1) 20ste eeuw (3) 21ste eeuw (3) 2de grad (1) 7de graad Provoost en Rechter; 8ste Graad: Intendant der gebouwen (1) AASR (21) AASR 10de graad (1) AASR 18de graad (1) AASR 5 en 6de graad (1) AASR Filosofische graden (1) Adoptie ritus (1) Adoptieloges (2) Agnosticism (1) agnosticisme (1) AI (1) Algemeen (7) Allende Salvador (1) Aloude en Aangenomen Schotse Ritus (7) Amsterdam (1) Angelsaksische benadering (1) Anthropologie (1) anti-maçonnerie (1) Antienst en Moderns (1) Antients (1) Antients and Moderns (1) Antimaçonnisme (4) Antisemitime (1) Antivrijmetselarij (1) Antmaconnisme (1) Antwerpen (1) Arbeid (1) Archieven (1) Archieven Belgie (1) Archieven Nederland (1) architectuur (3) Armenie (1) Artificial Intelligence (1) Artificiële intelligentie (2) Atheisme (16) Atheïsme (9) Atheistische spiritualiteit (1) Audiobook Verlichting (1) Auschwitz (1) Azië (1) Azteken (1) Banket (1) Baron d'Holbach (1) Beeldende kunsten (2) beeldmateriaal (1) Beeldverhaal (1) beeldwoordenboek (1) beleving (1) Belgie (6) Belgie Vrijmetselarij Archief (1) beschutte communicatie (1) Besluiten Opperraden 19e eeuw (1) Bibliofilie (1) Bibliografie (2) Bibliotheken (6) Bibliotheken Duitsland (1) Bibliotheken England (1) Bibliotheken Nederland (1) Bibliotheken USA (3) Bibliotheken Zwitserkand (1) Bijbel (4) Bijbel controverse (1) Bijbel en loge (1) Bijbelse namen en betekenissen (2) Bio wetenschappen (1) Biografie (7) Blauwe graden (1) Blauwe loges (2) Blgie (1) Blinddoek (1) Boeddhisme (1) boekbespreking (1) Boekdrukkunst (2) Boeken (3) Boekenbeurs (5) Boekenbeurs Belleville (1) Boekenbeurs Lille (1) Boekenbeurs Vrijmetselarij Belgie (5) Boekenbeurs Vrijmetselarij Frankrijk (7) Boekenbeurs Vrijmetselarij Parijs (2) Boekensector (1) Boekhandel (2) Boekvoorstelling (1) Bouwstukken Nederland (1) Broederlijkheid (1) bronnenmateriaal (1) Bronnenonderzoek (1) Brugge (1) Bruno Giordano (1) Brussel (1) Buchloge (1) burgerlijke ongehoorzaamheid (1) chansons (1) Christelijk humanisme (2) classificatiesystemen (1) CLIPSAS (1) collaboratie (1) Commune 1871 Parijs (1) Commune de Paris (3) Commune Parijs (1) Commune Parijs 1871 (1) Complottheorie (1) Concentratiekampen (2) Conferenties (1) Conflictbeheersing (1) Congressen (6) Constitutie Desaguliers (1) Constituties (2) Constituties 1723 (1) Constituties 1738 (1) Creationisme (1) culturele studies (1) Cultuuremanicipatie (2) cultuurgeschiedenis (1) Cursussen vrijmetselarij (1) d’ALVIELLA (1) Darwin (1) databank (1) databanken (1) DDR (3) De Gulden Passer (1) debat (1) democratie (2) Desiderius Erasmus (1) Determinisme (1) Diaspora (1) Diderot (1) digitale documenten (1) Digitale media (1) Diversiteit Christelijke godsdiensten (1) Documentatiecentrum GOB (1) doelstellingen (1) Doit Humain (1) Droit Humain (2) drugs klimaat (1) Duitse literatuur (1) Duitsland (14) Duitsland 18-19de eeuw (1) Duitsland cultuurgeschiedenis (1) Duitsland Interbellum (1) Duitsland Online artikels (1) Duitsland Schroeder F L (1) Duitsland Vrijmetselarij (1) Duitsland? (1) Ecosissme (1) Ecossisme Franrijk (1) Eed (1) Egyptische stijl (1) Elzas (1) emblemen (1) Encyclopedieën (1) Encyclopedistes (1) engagement (1) ervaringen (2) Esoterie (2) Essay (1) Esthetica (1) ethica (3) Ethiek (8) Ethiek Atheisme (1) Ethiek WO II (1) Etiquette (3) Eugène (1) Europa (2) Europa Renaissance (1) Euthanasie (2) evolutie (1) Evolutieleer (1) Evolutietheorie (1) Extreem rechts (1) extreemrechts (1) Fantasy (1) Farmacie (1) farwin (1) Filosofgie Algemeen (1) Filosofie (42) Filosofie & levensbeschouwing (9) Filosofie & religie (4) Filosofie 17de eeuw (1) Filosofie 20ste eeuw (2) Filosofie Comenius (2) Filosofie Descartes (1) Filosofie Duitsland 19e eeuw (1) Filosofie Erasmus Spinoza (1) Filosofie filosofen (1) Filosofie Islam (1) Filosofie Italie (1) Filosofie Levensbeschouwing (2) filosofie psychologie (1) Filosofie renaissance (1) Filosofie Spinoza (2) Filosofie vrije wil (2) Filosofie Vrijmetselarij (6) Filosogie Spinoza (1) Filsofie Roman (1) Frankrijk (10) Frankrijk Franse Ritus (1) Frankrijk? Verenigd Koninkrijk (1) Franse letterkunde 18de eeuw/19de eeuw (1) Franse revolutie (1) Franse Ritus (2) Friedrich Ludwig Schröder (2) Gddragscode (1) GE Lessing (1) Gechiedenis Frankrijk (1) Geheim Meester AASR (2) Gelijkheid Man Vrouw (5) Gemeenschappelijkheid (1) gemengde (1) Geneeskunde (1) Gent (2) Geopolitiek (1) Gerectifieerde Shotse ritus (1) geschiedebis (1) geschiedenis (15) Geschiedenis Antwerpen (1) Geschiedenis Belgie (2) Geschiedenis papier (1) Geschiedenis Royal Society of London (3) Geschiedenis vrijmetselarij Rusland (1) Geschiedenis VSA (1) geshiedenis Belgie (1) Gesprekscultuur (1) Geweld (2) Gewetensvrijheid (1) gezel (1) Gids (1) GLNF (1) GOBLET (1) Godsdienstfilosofie (1) Godsidee (1) Graden van Volmaking (1) Grootoosten Italie (1) gulden snede (1) handboeken (1) Hartlib Samuel (1) Hebreeuws (1) hedendaags (1) Herbronning (4) herkomst (1) Hermeneutiek (1) Hermeneutik (1) hermetica (1) Hersenwetenschappen (1) Hiram (1) historiek (1) hofmeester (1) hogere graden? Frederik II (1) Holbach (2) Holocaust (1) homoseksualiteit (1) Hongarije (1) humanisme (22) Humanisme toekomst (1) Humor (2) Husserl Archief (1) Illuminati (1) Individu en gemeenschap (1) Industriële Revolutie (1) Initiatie (3) Instructie (1) Instructies Bouwstukken Jan Broeckx (1) Intelligent Design (1) Interbellum Duitsland (1) Internet (1) Intiem Secretaris (1) Intolerantie (1) Introspectie (1) Inwijding (2) Inwijdingen (2) inzicht (1) Islam (6) Italie (3) jaarboeken (2) Jaarboeken STC (7) Joden (1) Jodendom (1) jodenvervolging (1) journalistiek (1) Kapittelgraden enAeropgaus (1) Kapittelgraden 17 en 19 (1) Kapittelloge Aloude en Aangenomen Schotse Ritus (1) ken u zelve (1) Kennisfilosofie (2) Kennisleer (1) Kennismanagement (1) Klerikalisme (1) Knights templar (1) Komensky Jan Amos (1) kritiek (4) Kritisch onderzoek (1) Kunst (5) kunst seks (1) Kunstmatige Intelligentie (3) Landschapsarchitectuur (1) Latijn (1) Lectuur (1) Leerling (2) Leerling AASR (1) Les Ami sPhilanthropes (1) Lessing (1) Letterkunde (1) Levenbeschouwing 18de eeuw (1) Levenshoudingen (1) Lexica (2) lexicon (1) Lezingen (1) lezingenreeks (1) Liber amicorum (1) libretto (1) licht (1) Liederen (1) Literaire kritiek (1) Literaire prijzen (2) Literatuiur (1) Literatuur (2) Locke (1) Loge (2) Loge arbeid (3) Loge werking (1) Logeleiding (1) loges (1) Loreinen (1) Luik (1) Lyon (1) Maakbare mensheid (1) Maatschappij (4) Maatschappij kritiek en verbeelding (2) Maatschappijkritiek (8) maçonnieke inwijding (1) Maçoonerien vrouw (1) Magic Flute (1) marie Desraimes (2) Martinezisme (1) Mechelen (1) mededogen (1) meditatie (1) Meestergraad (1) Mens & maatschappij (4) mens en maatschappij (2) Mensenrechten klimaatverandering (1) Methode (2) Mithracisme (1) Mjthra (1) Monotheisme (1) Montaigne (2) Montesquieu (1) Moraal (3) Moraalfilosofie (3) Morin (1) Mozart W A (1) Mozart WA (1) Mozarts (1) Multiculturele samenleving (1) Mundaneum Henri La Fontaine (1) Musea (1) muziek (6) Muziek 19de eeuw (2) Mythen (1) naslagwerken (3) Nationalisme (1) Nederland (5) Nederland 17de eeuw (1) Nederland en België (1) Nederland studiedag (1) netwerking (1) Nietzsche (1) nieuw (1) nihilisme (1) Nobelprijs Henri La Fontaine (1) Nobelprijswinnaars (1) Obedienties (1) Obediënties (2) Odd Fellows (1) Onderwijs (2) Onderzoek (5) Onderzoek Nederland (1) onderzoeksbibliotheken (1) onderzoekscentra online artikels (1) Onderzoeksloge (1) ongelijkheid (1) Online artikels (3) Ontvoogding (1) oontstaan GLE (1) Oorspong (1) oorsprong (5) Oorsprong(en) AASR (1) oorsprongen (13) Oorsprongen18de eeuw (2) Oorsrongen (1) Oost Europa (1) Oostenrijk (4) Opus Dei (1) Orde van vrijmetselaren (1) organisatie (1) oVerenigd Koninkrijk (1) overzicht (1) Pansofie (2) pantheisme (1) partner (1) Pasqually (1) Pelikaan symbool (1) perfectieloge (1) periodieken (1) periodieken Frankrijk (1) Pers (1) Pezie (1) Plantin (1) Plato (1) plichten (1) POezie (1) Poëzie (2) Politiek (3) Politieke filosofie (1) Prijzen (1) Prince Hall (1) Prince Hall vrijmetselarij (1) Proefschriften (1) Psychologie (3) Racisme (1) Radicalisering (1) Ratio (1) Rechten van de mens (2) Redenaar (1) Referentiewerken (2) Referentiewerken Vrijmetselarij (1) refrentiewerken (1) Regalia (2) Regulariteit (1) Reguliere Grootloge van Belgie (1) Relgie Atheisme (1) Religie (7) religies (1) religieuze praktijken (1) Religiositeit (1) renaissance (1) Renaissance politiek (1) René Descartes briefwisseling (1) Repressie (1) RER (1) Ridderschap (1) Rite Écossais Rectifié (1) Rite Français (1) riten (1) rituaal (2) Ritualen (10) Ritualen 18e eeuw Groot-Brittannie (1) Ritualen UK (1) Ritualistiek (1) rituelen (3) ritus (2) robotoca (1) Roman (1) Romans (2) Rousseau JJ (1) Royal Arch (4) Royal Arch symbolisme (1) Royal Arch terminologie (1) Rozenkruisers (2) Rozenkruisers REAA AASR (1) Rudolf (1) Salafisme (1) samenleving (4) Samenlevinsaspecten (1) Samenzweringstheorieën (1) Schotse primitieve ritus (1) Schotse Ritus (8) seculariteit (1) Seculiere maatschappij (1) seculiere staat (1) Sociale rechtvaardigheid (1) Sociale theorie (1) socialisme (1) Solidariteit (1) Spanje (1) Spinoza (3) spiritualiteit (7) Spotprenten (1) Steiner (1) stripverhaal (1) Studiedagen (2) Studiekring STC (1) Studiekring Trogonum Coronatum (1) Studieloge (1) Studiezittingen (1) Symb. reizen (1) Symbolen (1) Symboliek (14) Symboliek altaar (1) symbolische loges (1) Symposium (1) taakverdeling (1) Taal (1) Tableaux (2) Tempel symboliek (3) Tempeliersgeschiedenis (1) tempels (1) Tentoonstelling (1) Tentoonstelling vrijmetselarij Hannover (1) Tentoonstellingen (3) Terminologie (1) Terreur (1) Terrorisme (1) Theater Esoterie (1) theologie (1) Theoterrorisme (1) Thomas More (1) Tijdsbegrippen (1) Tijdschriften (3) Tijdschriften Schotse Ritus (1) Toekomst (7) toekomstperspectieven (1) Toekomstvisie (4) Toekomstvisie Vrijmetselarij (2) tolerantie (3) Toneel (1) Toverfluit (1) transatlantisch (2) Transparantie (1) tSchröder (1) Tsjechie (1) Tuileur (1) Twijfels en zekerheden (1) Uitgeverij (5) uitgeverij Frankrijk (1) Uitgevers (3) UK (4) UK Royal Arch (1) Universele Verklaring van de Rechten Van de mens (1) USA (1) Utopia (1) Vaticaan (1) VBegraafplaatsen (1) Verenigd Koninkrijk (3) vergelijkende mythes (1) Vergeving (1) Verhalen (1) Verlichting (22) Verlichting Frankrijk (1) Verlichtingsdenken (4) Verlichtingsidealen (2) Vervolmakingsloge (1) Vierde (1) Visuele kunsten (1) Vlaanderen (2) Vluchtelinencrisis (1) VM Regulariteit (1) Volmaakt Meester (1) Voltaire (2) Voortgezette graden (2) Voortgezette graden AASR (2) Vrfijmetselarij (1) Vrfijmetselarij 21ste eeuw (1) Vriendschap (1) Vrijdenken (1) Vrijdenkers (1) Vrije geesten (2) Vrije meningsuiting (2) vrije wil (2) Vrijetselarij (1) vrijheid (11) Vrijmetselaar (1) Vrijmetselaarsfilosofie (1) Vrijmetselaarsgraden (4) Vrijmetselaarsgraden Blauwe loges (1) Vrijmetselaarstijdschriften USA (1) Vrijmetselarij (174) Vrijmetselarij Nederland cursus (2) Vrijmetselarij 18de -20ste eeuw (1) Vrijmetselarij AASR (2) Vrijmetselarij Algemeen (6) Vrijmetselarij Antwerpen (1) Vrijmetselarij Archieven (1) Vrijmetselarij beeld (1) Vrijmetselarij Belgie (13) Vrijmetselarij Boekenbeurs (1) Vrijmetselarij digitaal (1) Vrijmetselarij Duitsland (9) Vrijmetselarij Duitsland Goethe (1) Vrijmetselarij Duitsland Quator Coronati jaarboeken (1) Vrijmetselarij ethiek (2) Vrijmetselarij Europa Amerika en Kolonies (1) vrijmetselarij filosofie (1) Vrijmetselarij Frankrijk (9) Vrijmetselarij Frankrijk Online artikels (3) Vrijmetselarij Frankrijk tijdschriften (1) Vrijmetselarij Geschiedenis (2) Vrijmetselarij Geshiedenis (1) Vrijmetselarij Glaswerk (1) Vrijmetselarij Groot-Brittannie (4) Vrijmetselarij Groot-Brittannie Schotse Ritus (1) Vrijmetselarij Grootoosten (1) Vrijmetselarij Hongarije (1) Vrijmetselarij Humor (1) Vrijmetselarij Islam (1) Vrijmetselarij Java (1) Vrijmetselarij Media (1) Vrijmetselarij Musea (2) Vrijmetselarij Muziek (2) Vrijmetselarij Nederland (3) Vrijmetselarij Nederland Vlaanderen (1) Vrijmetselarij Onderzoek (1) Vrijmetselarij Oorsprong (1) Vrijmetselarij Oostenrijk (2) Vrijmetselarij Oostenrijk research (1) Vrijmetselarij Rozenkruisers (1) Vrijmetselarij Tentoonstellingen (2) Vrijmetselarij tijdschriften (4) Vrijmetselarij Toekomst (1) Vrijmetselarij UK (1) Vrijmetselarij USA (2) Vrijmetselarij Vredesbeweging (1) vrijmetselarij werkplaatsen (1) Vrijmetselarij Zuid-oost Azie (1) Vrijmetselarij Zweden (1) Vrijmetselarijen (1) vrijmetselerij (1) Vrijmetselrij (1) Vrijmetsetselarij (1) Vrijùetselarij Schilderkunst (1) Vrijzinigheid (1) Vrijzinngheid (1) Vrijzinnig humanisme (4) vrijzinnig onderwijs (1) Vrijzinnigheid (5) Vrijzinnigheid 17de eeuw (1) Vrijzinnigheid ethiek (1) Vrikjmetselarij (1) vroege teksten (1) Vrouw (5) vrouw en initiatie (1) Vrouw en vrijmetselarij (3) Vtrijmetselarij (1) WA Mozart (1) waarden (1) Wallonie (1) welvaart (1) Welvaartsdenken (1) welzijnsfilosofie (1) Wereldoorlog I (3) Wereldoorlog II (2) Wereldoorlog II Kinderen (1) Wereldoorlog II Vrijmetselarij Duitsland (1) Wereldoorlogen (1) wereldvisies (1) werkwijze (1) West-Vlaanderen (1) wet (1) Wetenschappen (2) Wetenschapsfilosofie (1) Willermooz (1) WO I (3) woordenboeken (2) York ritus (1) Zaterdaglezingen 2017 (3) zelfdestructie (1) zelfkennis (1) Zelfkritiek (1) Ziel (1) zingeving senioren (1) Zusters (2) Zwitserland (1)

zaterdag 22 oktober 2016

Marijo Ariëns-Volker Picasso et l'Occultisme à Paris - aux origines des Demoiselles d'Avignon



Picasso et l'Occultisme à Paris - aux origines des Demoiselles d'Avignon

Het proefschrift van Marijo Ariëns-Volker wierp enkele jaren geleden een volstrekt nieuw licht op het oeuvre van Picasso en zijn tijdgenoten in Parijs. Met name de rol van het Martinisme in het Surrealisme was voor kunsthistorici een vrijwel onbekend aspect van de kunstgeschiedenis. Gelukkig is het eindelijk tot een prachtig verzorgde handelseditie gekomen: Picasso et l'Occultisme à Paris - aux origines des Demoiselles d'Avignon verscheen in 2016 bij uitgeverij Marot. De netwerkrelaties en esoterische symboliek die Ariëns bespreekt, doet je met heel andere ogen naar bekende kunstwerken kijken, wat het boek een 'must' voor alle liefhebbers van moderne kunst maakt.

Ca 35€
Uitg Marot

2016, 448p.


Via OVN Nieuws

'De Bijbel. Een vrij zinnige lezing' - Ludo Abicht


ISBN: 9789460014673
Auteur: Ludo Abicht
De Bijbel is meer dan het Heilige Boek van onze (groot)ouders. Onze taal is doorspekt met uitdrukkingen uit de Bijbel. Onze geschiedenis en filosofie zijn doorvlochten van het christendom. Grote delen van de wereldliteratuur staan vol verwijzingen naar het Oude en het Nieuwe Testament. Westerse waarden vinden hun wortels in de Bijbel.
Kortom, wie de Bijbel niet kent, begrijpt grote mijlpalen, monumenten en verhalen van de westerse geschiedenis en cultuur niet.
Ludo Abicht herlas de Bijbel, kritisch, nietdogmatisch, empathisch. Zowel niet-gelovigen als gelovigen biedt dit boek een grondige kennismaking met de Bijbel. Een vrij zinnige lezing helpt de Bijbel (beter) te begrijpen. Het is bovendien een aansporing om die belangrijke tekst af en toe opnieuw ter hand te nemen.
€ 19,95 (Incl. 6% BTW)

Ludo Abicht (1936)
studeerde Klassieke Talen, Germaanse Letteren en filosofie.  Hij doceerde literatuur en filosofie aan de University of New Brunswick (Canada), Antioch University en UC Berkeley (VS), de UGent en de UAntwerpen. Hij publiceerde talrijke boeken en artikels over joodse cultuur, het Midden-Oosten, filosofie, ethica, integratie en nationalisme.

vrijdag 21 oktober 2016

Salafisme versus democratie Dirk Verhofstadt

Salafisme versus democratie

boek

Dirk Verhofstadt


Het is voor mij een eer en genoegen om hier vanavond in het Liberaal Archief in Gent het nieuwste boek van Dirk Verhofstadt over Salafisme versus democratie te mogen inleiden. Zoals de titel al doet vermoeden gaat het over een belangrijk en actueel onderwerp. Hoe moet onze democratische samenleving omgaan met radicale stromingen binnen de islam? Kunnen we aanvaarden dat radicale gelovigen de grondwaarden van onze liberale rechtsorde verwerpen en zelfs oproepen om die te ondermijnen? Bestaat er link tussen het islamisme en de terreuraanslagen van de voorbije maanden? En vooral, hoe kunnen we ervoor zorgen dat de rechten en vrijheden waarvan wij hier allemaal kunnen genieten, gevrijwaard blijven?
Het zijn belangrijke vragen omdat ze handelen over de kern van ons samenlevingsmodel. Laat mij dat model eerst even toelichten. Onze samenleving is multicultureel, of we dat nu graag hebben of niet. Hier leven mensen met verschillende politieke, maatschappelijke, culturele, religieuze en levensbeschouwelijke overtuigingen. Iedereen mag hier denken, schrijven en zeggen wat hij of zij wil. Iedereen mag hier vrij zijn of haar geloof belijden, van geloof veranderen of totaal niet geloven. Iedereen mag hier kritiek uiten op andere overtuigingen voor zover hij of zij niet aanzet tot discriminatie, haat of geweld. Die vrijheden worden beschermd door onze grondwet en door de Universele en Europese Verklaring van de Rechten van de Mens. Ze vormen de waarborg dat we hier vrij, veilig en harmonieus kunnen leven en vooral samenleven.
De voorbije decennia staat de multiculturele samenleving echter onder druk. Al te lang hebben politici – van alle partijen trouwens – de spanningen tussen autochtone en allochtone burgers in onze steden en gemeenten genegeerd en doodgezwegen. Nogal wat Vlamingen zagen hun straten en buurten veranderen, en voelden er zich finaal niet langer thuis. Nogal wat nieuwkomers snapten niet altijd onze regels of legden die naast zich neer. Velen dachten dat het allemaal wel vanzelf goed zou komen en dat de tweede of derde generatie zich perfect zou hebben ingeburgerd. Heel wat van die nieuwkomers, vaak moslims, hebben dat ook gedaan. Ze liepen hier school, vonden een job en bouwden zo hun leven op, net zoals de meeste Vlamingen. Waar men echter de ogen voor sloot was een kleine minderheid die zich om allerlei redenen niet integreerde en zich soms weigerde te integreren.
Door die al te lakse politieke houding en het geloof dat alles wel vanzelf zou loslopen, heeft men extreemrechts de kans gegeven om haar vergif te spuiten en te verspreiden. Het Vlaams Belang, om ze bij naam te noemen, heeft slim ingespeeld op de angst en onzekerheid van de Vlamingen voor die nieuwkomers. Ze heeft het racisme dat al latent aanwezig was, een boost gegeven en de spanningen nog vergroot. Het heeft de vele vormen van discriminatie die al latent aanwezig waren, nog verder versterkt. Het gevolg is dat de kloof tussen Vlamingen en nieuwkomers, vooral moslims, steeds groter is geworden. Intussen zijn bij veel democratische politici de ogen open gegaan en worden de problemen benoemd en aangepakt. Ik verwijs bijvoorbeeld naar Mechelen waar burgemeester Bart Somers erin geslaagd is om tal van problemen, die hebben geleid tot die spanningen, weg te nemen. Morgen stelt Bart zijn nieuw boek voor waarin hij vertelt hoe dat met vallen en opstaan is gebeurd.
Maar niet alleen extreemrechts heeft gif gespoten, dat deed en doet ook de radicale islam. We kennen allemaal nog de beelden van de leider van Sharia4Belgium die moslims opriep om zich af te keren van onze democratie. Dat leek eerst een groepje clowns waar men niet veel aandacht aan moest besteden. Maar intussen weten we dat ze heel wat jonge moslims hebben aangezet om te gaan vechten voor de Islamitische Staat in Syrië en Irak. Intussen werden we geconfronteerd met de terreuraanslagen in Frankrijk en in ons land. Het is duidelijk dat ook binnen de moslimwereld iets verkeerd gelopen is. We worden geconfronteerd met een kleine, maar gevaarlijke groep van radicalen die ons samenlevingsmodel willen vernietigen. Die niet geloven in onze universele waarden van vrijheid, gelijkheid en broederschap. Die zelfs bereid zijn om zichzelf op te blazen om zoveel mogelijk ongelovigen te doden.
En het is daarop dat Dirk Verhofstadt in zijn boek focust. Hij wijst met de vinger naar Saoedi-Arabië en andere golfstaten die met massa’s geld hun ultraorthodoxe versie van de islam aan de rest van de wereld willen opdringen. Die ultraorthodoxe versie is het wahabisme, al spreekt men vaker van salafisme. Salafisten willen leven zoals moslims leefden in de tijd van de profeet Mohammed. Ze keren zich af van onze samenleving, onze democratie en onze manier van leven. Ze vinden homoseksualiteit verwerpelijk. Ze willen niet weten van de vrijheid van meningsuiting. Ze verwerpen de gelijkwaardigheid van man en vrouw. Ze haten ongelovigen en andersgelovigen. Ze vinden dat onze grondwet en andere wetten ondergeschikt zijn aan de Koran en dat de sharia ook hier moet worden ingevoerd. Die salafistische ideeën worden hen ingeprent door radicale imams op Koranscholen en in moskeeën, via boeken en teksten, en ook steeds meer via het internet en de sociale media.
Dat alles kan onschuldig lijken, tenslotte zijn het toch maar ideeën. Maar Dirk toont aan dat er een hellend vlak bestaat waardoor vooral jonge moslims die geïndoctrineerd raken door dergelijke salafistische ideeën, gemakkelijk de weg inslaan van de radicalisering. Het is onder invloed van salafistische organisaties, salafistische haatpredikers in moskeeën en salafistische websites, dat ze de stap zetten naar wat men het jihadi-salafisme noemt en naar Syrië trekken. En soms terugkeren naar Europa om hier terreurdaden te plegen. ‘Het salafisme is dus niet onschuldig,’ zo schrijft Dirk en ik denk dat hij gelijk heeft. Wat mij al verontrust is dat zelfs binnen vredelievende kringen van zogenaamde apolitieke salafisten, gelovigen worden aangezet om zich af te keren van onze samenleving. Dat betekent dat er van integratie, van goed burgerschap, en van het participeren aan onze samenleving geen sprake kan zijn. Zo creëert men een parallelle wereld van mensen die zich als het ware buiten onze maatschappij bewegen en die een versie van de islam aanleren die ultraorthodox is. Een radicale versie die zelfs vijandig staat tegenover medemoslims die in hun ogen niet zuiver in de leer zijn.
Het gevaarlijke van die versie van de islam, is dat gelovigen de teksten uit de Koran letterlijk moeten nemen, ook die teksten die oproepen tot haat en geweld. De geschiedenis heeft ons geleerd hoe gevaarlijk dergelijke letterlijke interpretaties van een heilig boek kunnen zijn. Denk aan de godsdienstoorlogen in Europa tussen katholieken en protestanten die het leven hebben gekost van miljoenen mensen. Maar denk ook aan de terreuraanslagen van de voorbije jaren en maanden die in naam van God werden gepleegd. Salafistische organisaties zorgen ervoor dat de hele islam in een kwaad daglicht komt te staan, want zij claimen dat alleen het salafisme de ware islam is. De aantrekkingskracht van het salafisme op vooral jonge moslims is dan ook bijzonder problematisch voor de overgrote meerderheid van moslims die zich hier keurig integreren, onze wetten aanvaarden en hun geloof op een persoonlijke manier beleven zonder drang om anderen te bekeren, laat staan te haten.
Het belangrijkste in het boek van Dirk lijkt me dan ook zijn impliciete oproep naar de hele moslimgemeenschap om zich te keren tegen het oprukkende salafisme. En wij, zo schrijft Dirk, moeten hen daarbij helpen door de vraag te stellen of salafistische organisaties niet wettelijk moeten verboden worden. Ik besef dat dit een verregaand voorstel is, maar Dirk geeft zoals de titel ook aangeeft, nog andere politiek-filosofische en juridische argumenten voor een dergelijk verbod. Het gaat hem over de vraag of een weerbare democratie het recht of zelfs de plicht heeft om zich te beschermen tegen partijen, organisaties en bewegingen die tot doel hebben de democratie af te schaffen, zelfs, zo schrijft Dirk, zelfs als ze dit op een democratische manier willen bekomen en afdwingen. En hij citeert Popper die zei dat een open samenleving zich moet beschermen tegen de intoleranten. Want als we tolerant staan tegenover de intoleranten, dan zullen die intoleranten de tolerantie vernietigen.
Politiek relevant is alvast de epiloog van het boek. Daarin wijst Dirk op het feit dat we tegenover de multiculturele samenleving drie houdingen kunnen aannemen. De eerste mogelijkheid is die van het cultuurrelativisme die tot op vandaag wordt verdedigt door vooral linkse en extreemlinkse politici en intellectuelen, en – niet te verwonderen – door heel wat radicale islamisten. Cultuurrelativisme betekent dat we begrip zouden moeten opbrengen voor culturele en religieuze gebruiken en tradities, en dat we die ook moeten toelaten. Dirk schrijft terecht dat dit een verwerpelijke houding is. Want wie deze weg opgaat laat praktijken toe zoals de verplichte sluiering van vrouwen, gedwongen huwelijken, genitale verminkingen, verstotingen, polygamie en shariarechtbanken. Een dergelijke houding betekent dat we miljoenen mensen – hoofdzakelijk vrouwen, ook hier in het Westen – in de steek laten. Binnen het cultuurrelativisme staat niet het individu centraal, maar de groep. Het verleent rechten aan minderheden die echter ten koste gaan van de vrijheid van het individu. Daar kan ik als liberaal niet achter staan.
De tweede mogelijkheid is die van het monoculturalisme dat tot vandaag wordt verdedigd door extreemrechtse, nationalistische en populistische partijen. Monoculturalisten eisen dat elke mens zich conformeert naar één geloof, één traditie, één identiteit. Zij aanvaarden geen enkele diversiteit en eigenheid, en hanteren het principe van ‘eigen volk eerst’. Zij keren zich tegen vreemdelingen en vluchtelingen, in het bijzonder tegen moslims, en willen in de strijd tegen de terreur fors snoeien in onze rechten en vrijheden. Zo bestaan er voorstellen om de Conventie van Genève opzij te schuiven, om moslims bepaalde rechten af te nemen, of om in het kader van de terreurbestrijding een soort noodtoestand uit te roepen, waarbij de politie onderzoeken en arrestaties zou kunnen doen zonder tussenkomst van de rechterlijke macht. Ook deze houding staat haaks op de vrijheid van het individu en ook hier kan ik als liberaal niet achter staan.
De derde mogelijkheid is, volgens Dirk, de liberale visie, namelijk de toepassing van wat hij noemt: het kosmopolitisch humanisme. Een visie waarbij men mensen niet ziet als lid van één bepaalde groep of religie, maar als vrije individuen die net zoals andere mensen hun eigen keuzes maken. Het middel daartoe is een universele seculiere moraal. Het komt neer op de acceptatie van een reeks seculiere regels die losstaan van culturele of religieuze bepalingen en tradities. In zo’n visie laat men iedereen toe om te geloven wat men wil, maar legt men zich neer bij de grondwet, de Universele en de Europese Verklaring van de Rechten van de Mens. De burgerlijke wet gaat dus boven de goddelijke wet. Zo mag niemand afbreuk doen aan de vrijheid van meningsuiting, de scheiding van geloof en staat, de gelijkwaardigheid van man en vrouw, en vooral het recht op zelfbeschikking. Vooral dat laatste lijkt me belangrijk. Recht op zelfbeschikking betekent dat het individu vrij is om eigen keuzes te maken, over wat men gelooft, met wie men relaties aangaat, welke kledij men draagt, enzovoort.
Een universele seculiere moraal betekent dat we alle mensen kunnen verenigen rond een reeks principes die de vrijheid en de waardigheid van het individu waarborgen. Ik denk dat dit mogelijk is. Ik denk dat het mogelijk is om tegenover de radicale islam, waarvan het salafisme een belangrijk onderdeel vormt, een liberale tegenbeweging te plaatsen. Een tegenbeweging die gesteund wordt door mensen van alle naties, volkeren en geloofsovertuigingen. Een tegenbeweging waarin mannen en vrouwen, ouderen en jongeren, christenen, joden, moslims, andere gelovigen en ongelovigen samen een vuist maken tegen elke vorm van obscurantisme. Sommigen zullen dit al te optimistisch vinden en wijzen naar de situatie in landen als Saoedi-Arabië, Qatar, Iran en tegenwoordig ook Turkije, waar politieke en religieuze leiders vrouwen onder de knoet houden en de mensenrechten schenden.
Maar ik zie ook tegenstemmen. Zoals de Turkse schrijver Mastafa Akyol, de Frans-Algerijnse filosoof Malek Chebel, De Zweeds-Iraanse activist Siavosh Derakhti, de Canadees-Oegandese activiste Irshad Manji, de Frans-Algerijnse politica Fadela Amara, de Britse columnist Maajid Nawaz, de Bengaalse schrijfster Taslima Nasreen, de jonge Pakistaanse kinderrechtenactiviste Malala Yousafzai, en vele anderen. En in onze contreien de Nederlands-Pakistaanse directrice van de organisatie Femmes for Freedom Shirin Musa, de Belgisch-Iranese activiste Darya Safai, de Nederlands-Uraanse rechtsgeleerde Afshin Ellian, en de Belgisch-Burkinese politica Assita Kanko. Zij voeren actie voor de vrijheid van elke mens, van elke vrouw. Zij komen op voor universele seculiere waarden. Zij inspireren talloze mensen en vormen de voorhoede van die tegenbeweging.
Tegelijk is het nodig dat wij hen daarin helpen. Dat er stemmen zijn die dat ondersteunen zoals die van Etienne Vermeersch, Paul Cliteur en Dirk Verhofstadt. Dat wij als politici geen toegevingen doen op onze fundamentele grondwaarden. Vandaar het grote belang van de discussie die thans bezig is in de commissie grondwetsherziening in het parlement. Daar wordt volop gediscussieerd over het aanscherpen van onze principes in de grondwet. Met mogelijk een preambule die duidelijk maakt wat een liberale rechtsstaat juist betekent. En mogelijk een aantal verduidelijkingen rond de scheiding van geloof en staat, de neutraliteit van de overheid en het vrijwaren van de vrijheid van meningsuiting.
Salafisme versus democratie is een belangrijk boek dat inzoomt op het belang van de vrijheid en de mensenrechten, op het belang van de seculiere staat en wetgeving, op het belang van onze democratische verworvenheden. We mogen die niet laten verloren gaan. We moeten ze beschermen en doorgeven aan de komende generaties. We moeten onze stem laten horen tegen al wie onze democratie belaagt. Ik eindig met een citaat van Malala Yousafzai: “We beseffen pas hoe belangrijk onze stem is, wanneer we het zwijgen worden opgelegd.”

Voorstelling door Gwendolyn Rutten

Deze tekst werd uitgesproken door Sofie Bracke, die Gwendolyn Rutten verving, als inleiding op de boekvoorstelling op 13 oktober 2016.

Dirk Verhofstadt, Salafisme versus democratie, Houtekiet, 2016

woensdag 19 oktober 2016

Paul Schrevers GEHURKT IN MIJN EIGEN OASE

GEHURKT IN MIJN EIGEN OASE
Een levensbeschouwelijke zoektocht

Paul Schrevers
              



Een kreet van geluk in de woestijn (2007) en De geuren van de zandkorrel (2015) zet Paul Schrevers onvermoeibaar zijn reis verder. Het weze hem meer dan gegund dat hij in dit derde boek een moment van rust in een oase heeft gevonden. Niet dat het een finale stand van zaken zou zijn of een einde van het zoeken, zeer integendeel, oases zijn nu eenmaal korte verblijfplaatsen omdat de reis voortgezet moet worden. Daarom ook zal men er hurken en niet lui gaan liggen.
Schrijver en lezer zijn reizigers 'en passant' in een oase waar verhalen worden uitgewisseld en levens gedeeld. Dit boek is zo’n verhaal, bedoeld voor iedereen.
Want net zoals in de vorige boeken is ook in dit werk Paul Schrevers erin geslaagd een mooi even­wicht te vinden tussen de auteur als zoekende mens temidden van andere mensen en als even hard zoekende vrijmetselaar met samengeslagen handen in de broederketen. Hij wil juist dat elke lezer zou kunnen begrijpen hoe de maçonnieke symboliek hem heeft geholpen én helpt om een invulling te geven aan een spiritueel atheïsme in de geest van Leo Apostel. Ik benadruk 'in de geest van' omdat Schrevers door zijn zoektocht heen een eigen spreken, een eigen woordenschat en een eigen beeld­spraak heeft ontwikkeld, het beluisteren waard. Het zal de dorst lessen en uitnodigen tot de reis die wacht.'
Jean Paul Van Bendegem
 Inhoudsopgave

€ 17,95              
              
Brussel ASP editions, 2016.136 pagina's
ISBN: 9789057185625