Adriaan Koerbagh (1633-1669) ontleedt in Een licht dat
schijnt in duistere plaatsen met ‘het licht van de rede’ fundamentele
christelijke noties als de Schepper, de drie-eenheid, hemel en hel, engelen en
duivels, en het geloof in wonderen. Volgens hem vallen God en Natuur samen en
is theologie een natuurwetenschap. Koerbaghs doel was een vrije en vrijzinnige
samenleving; hij had zich tot taak gesteld met scherpe pen commentaar te
leveren op wat hij als misstanden ervoer.
Als het in 1668 ongehinderd had kunnen verschijnen, was Een
licht dat schijnt in duistere plaatsen zonder twijfel een grote inspiratiebron
geweest voor de radicale Verlichtingsdenkers. Nu werd echter vrijwel de hele
oplage vernietigd en wachtte Koerbagh een ander lot: om zijn antichristelijke
boek werd hij bestraft met een ketterproces in het ‘vrijzinnige’ Amsterdam en
in 1669 overleed hij in het Rasphuis. Een licht verzonk ten onrechte in de
vergetelheid.
Nijmegen, Vantilt, 2014
262 pagina’sISBN 9789460041709,
‘Een ligt was, kortom, een van de eerste en in alle
opzichten een van de meest vergaande teksten van de Europese Radicale
Verlichting.’
Jonathan Israel, Radicale Verlichting
‘Een imposant en vooral dapper pleidooi om hetmenselijk
verstand te gebruiken en alles te onderzoeken.’
zie ook RITMAN
zie ook RITMAN
Geen opmerkingen:
Een reactie posten